Hilâl ve Güneş

Türkiye - Japonya ilişkilerinin başlangıç döneminde İstanbul’u ziyaret eden üç Japon’un; işadamı ve çay merasimi üstadı Yamada Torajiro, mimar, profesör ve ilk Japon mimarlık tarihçisi Ito Chuta ile Budist din adamı, araştırmacı Otani Kozui’nin Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında özellikle İstanbul yaşantılarını bugüne taşıyan “HİLÂL ve GÜNEŞ. İstanbul’da Üç Japon; Yamada Torajiro, Ito Chuta, Otani Kozui” sergisi, 2010 Türkiye’de Japonya Yılı’nda iki dost ülke ilişkisinin başlangıç ve şekillenme sürecine farklı bir bakışla, yeni ışıklar tutuyor.

Japonya'da kendi alanlarında iz bırakmış üç önemli kişilik olan ve aynı dönemlerde, 19. yüzyıl sonu - 20. yüzyıl başında, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'ne merak sararak İstanbul'a gelen Yamada Torajiro (1866-1957), Ito Chuta (1867-1954) ve Otani Kozui (1876 -1948) Türkiye'de yaşadıklarına dair eserler de bıraktılar. İşadamı ve çay merasimi üstadı Yamada Torajiro Toruko Gakan / Türkiye Üzerine Resimli Bir Bakış adlı İstanbulu çağdaş bir Japon'un gözünden anlatan bir kitap yazdı. Mimar, profesör ve ilk Japon mimarlık tarihçisi Ito Chuta, Osmanlı topraklarını kapsayan ayrıntılı bir seyahatname, mimari eserlerle ilgili çizimler, fotoğraflar ve konferans kayıtları bıraktı. Budist din adamı, araştırmacı Otani Kozui ise Cumhuriyet`in ilk yıllarında önce Atatürk ile Ankara Sanayii Zıraiye şirketini sonra da, Bursa'da Mehmet Memduh Bey (Gökçen) ve Kavalalı Hüseyin Bey ile birlikte, şehirde ipek kumaş üretimini canlandırmaya yönelik, ipek dokumacılığı üzerine bir fabrika kurdu.

Üç Japon'un kişisel izlenim ve tecrübelerinden yola çıkarak, iki ülkenin ilişkileri ve küresel tarih sahnesindeki durumunu da anlatan HİLÂL ve GÜNEŞ. İstanbul'da Üç Japon: Yamada Torajiro, Ito Chuta, Otani Kozui sergisinde, Japonya ve Türkiye'deki müzelerden, özel koleksiyonlardan ilk kez gün ışığına çıkan pek çok tarihi eser, obje ve dokümanlar yer alıyor.

Mitsubishi Corporation ve Japan Foundation sponsorluğunda gerçekleşen serginin küratörlüğünü Ekrem Işın, Proje yöneteciliğini Prof. Dr. Selçuk Esenbel, bilimsel danışmanlıklarını da Dr. Miyuki Aoki Girardelli ve Erdal Küçükyalçın yaparken, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinliklerin, ülkeler arası ilişkilerin güçlendirilmesindeki etkin rolünün altını çiziyor.