Arka Oda Toplantısı
Una Matika De Ruda: Romaniyot, Sefarad Kültürü ve Holokost Döneminde Müzik
Renan Koen
07 Mart 2019 / 18:30
Romaniyot, Roma İmparatorluğu’nda yaşayan, M.S. 69 yılında, Kudüs'te İkinci Tapınak’ın Romalılar tarafından yıkılmasını takiben sürgün veya paralı asker olarak Anadolu’ya getirilen Yahudi cemaatine verilen isimdir. Bu göçün de etkisiyle Yahudiler Konstantinopolis’te Haliç’in her iki yakasında da yaşamaktaydı. Fetihten sonra, Fatih Sultan Mehmet onlara hiç dokunmadığı gibi, ticari ve teknik yeteneklerini takdir ettiği ve bağlılıklarından emin olup güvenebileceği Yahudi nüfus sayısını arttırmak için Fetih’ten üç gün sonra Anadolu Yahudi cemaatlerine mektup yollayarak onları İstanbul’a davet etti. Sefaradlarsa, 1492 senesinde, İspanyol Engizisyonu’ndan kaçan Yahudilerdir. Sefarad Yahudilerinin birçoğu, onlara kapılarını açan Osmanlı topraklarına yerleşmişlerdir. İber Yarımadası’ndan göçen Sefarad Yahudiler servetlerini veya eşyalarını terk etmek zorunda kalmışlardı. Ancak ne İspanya Kralları ne de Akdeniz korsanları bu kişilerin bilgi ve yeteneklerini gasp edebilmişlerdi. Tıp, matbaacılık, ateşli silah üretimi, tekstil dokuma ve boyama, dericilik, bakırcılık ve benzeri alanlarda uzman; sanat, zanaat ve ticaretten anlayan Sefarad Yahudileri, İspanya’da Müslümanlar ve Hıristiyanlarla beraber yaşadıkları Altın Çağ’ın bilgi birikimini yeni yerleştikleri Osmanlı coğrafyasına yansıttılar.
MSGSÜ Devlet Konservatuarı mezunu müzisyen ve araştırmacı Renan Koen, Romaniyot ve Sefarad halklarının tüm bu göç ve yeniden yerleşim hareketliliğini halk şarkıları bağlamında ele alırken bu şarkıların ifade ettiği tarihin ve sosyal anlamların yirminci yüzyılda yaşanan soykırımın etkisiyle yaşadığı dönüşüme değiniyor.
Etkinlik ücretsizdir, rezervasyon alınmamaktadır.